Pak Khalid Salleh, mesra dengan panggilan 'Wak', aktivis yang saya senangi. Antara filem lakonan beliau ialah 'Kaki Bakar': |
Trivia ‘Kaki Bakar’
Naskah
‘Kaki Bakar’ (The Arsonist) mula ditayangkan kepada umum pada 25 Oktober 2001. Filem ini merupakan
filem Malaysia pertama ditayangkan di Festival Filem
Cannes ke-48 di Perancis (1995). Sewaktu
Festival Cannes yang masyhur itu, Kaki Bakar ditayangkan dalam kategori tidak bertanding ‘Un-Certain
Regard.’ Kaki
Bakar asalnya dibuat untuk siaran TV (sebagai drama) tetapi ditolak atas sebab
tertentu. Proses menukar format filem daripada 16 mm kepada 35 mm dilakukan di Australia. Kaki
Bakar mula ditayangkan pada 25 Oktober 2001. Ianya telah pun siap pada 1995
tetapi hanya ditayangkan 6 tahun kemudian. Selepas
tidak jadi diedarkan oleh syarikat antarabangsa dan tidak jadi ditayangkan pada
20 Oktober tahun yang sama, ianya hanya ditayangkan di beberapa buah pawagam
sekitar Kuala Lumpur. Naskah
berdurasi 84 minit ini, hanya berjaya mengutip jualan tiket sebanyak
RM3,087.
***
Sinopsis
Karya ketiga pengarah prolifik, U-Wei Haji Shaari ini menceritakan tentang kisah
anak desa yang bertarung dengan isu kekeluargaan, kuasa dan kepercayaan. Kaki Bakar telah menjadi antara naskah yang disifatkan menjadi pelopor
kepada percambahan subur filem ‘indie’ Malaysia yang menempa nama di mata
dunia. Kaki Bakar memaparkan pergolakan/perjuangan keluarga pendatang yang
diketuai lelaki bernama Kakang dan proses kematangan seorang budak lelaki,
bernama Kesuma. Kakang berkahwin dengan seorang rakyat Malaysia, lalu dikurniakan dua
anak perempuan dan dua anak lelaki.
Kakang, seorang perantau – dan pejuang kemerdekaan -- yang berasal
dari Jawa, Indonesia berusaha
untuk memupuk nilai-nilai tradisi keturunan Jawa kepada anaknya Kesuma. Kakang bertindak sedemikian setelah sering memerhatikan eksploitasi yang
wujud akibat daripada jurang sosial yang berbeza. Kakang meneruskan kehidupan, dengan jiwa yang menggelegak. Reaksi Kakang
itu telah membawa pengaruh yang besar kepada anaknya Kesuma. Anak lelaki Kakang yang
sulung mewarisi sifat isterinya. Justeru itu, Kakang hanya mempunyai Kesuma
untuk diijazahkan warisan sifat ‘anak Jantannya’. Kakang cuba menerapkan sifat ‘anak Jantan’ di dalam
jiwa Kesuma.
Kesuma adalah anak Kakang
yang paling bongsu daripada 4 bersaudara. Tidak bersekolah dan mempunyai emosi
yang tidak stabil. Kesuma mengalami
konflik pertembungan idealisme jiwa: kadang kala menyokong bapanya, tetapi
menentang pada situasi yang lain. Kakang mendakwa bahawa dirinya adalah mangsa kepada kezaliman, dan mahu
bertindak sendiri dalam menegakkan – apa yang digelarnya – sebagai keadilan dan
kebenaran. Naskah ini juga
mengangkat isu dilema Melayu: seputar aspek politik, zina, rasuah dan subsidi. Kemuncak naskah besar ini berlegar dalam situasi menekan: secara harfiah
dan metaforik. Kisah anak dan bapa yang kebiasaannya menjadi ‘typical’; berjaya
diangkat menjadi sebuah naskah yang jujur dan menarik. Naskah Kaki Bakar --
menjadi baik dan bagus serta – berjaya memecah tembok Cannes: kerana skripnya,
lakonan mantap pemainnya, serta sinematografi yang hebat.
***
***
Anugerah dan Pencapaian:
1.
Un-Certain
Regard, Official Selection, Festival Filem Cannes, Perancis, 1995;
2.
Filem Terbaik
(Kategori Bahasa Asing), Festival Filem Bebas Antarabangsa Brussels ke-17, Belgium,
1995;
3.
Anugerah Khas
Juri, 1st South-East Asian Biennial Film Festival, Phnom Penh, 1997; dan
4.
Anugerah Khas FINAS Malaysia, 1996.
Antara Penyertaan:
i.
Festival Filem
Sundance Channel ke-25 (New directors/New films selection), 1996;
Festival Filem Antarabangsa Hawaii ke-16, Amerika Syarikat, 1996;
Festival Filem Antarabangsa Hawaii ke-16, Amerika Syarikat, 1996;
ii.
Festival Filem
Antabangsa Pusan Pertama, Korea Selatan, 1996;
iii.
Festival Filem
Antabangsa Fukuoka, Jepun, 1996;
iv.
Festival
Filem Antarabangsa Jakarta, 1999;
v.
Festival
Filem Nantes, 2001.
***
Sumber
dan rujukan:
- http://www.filemkita.com/filem/k/kaki_bakar_01.html;
- http://www.festival-cannes.com/en/archives/ficheFilm/id/3406/year/1995.html;
- http://www.imdb.com/title/tt0110229/; dan
- http://www.tanahlicin.com/portfolio.php?id=6.